مدل تالیفیِ ماتریس اظهارنظر

اظهارنظر همیشه برای ما حسابرسان داخلی موضوعی دشوار، چالش‌برانگیز و پرابهام بوده است. در بررسی جنبه‌های مختلف و غیرمالی کسب‌وکارها که شاید معیارهای معین یا مورد توافقی (با مدیریت) برای سنجش و ارزیابی وجود نداشته یا حتی در صورت وجود، سازوکارهای ارزیابی آن‌ها، مورد توافق طرفین نباشند، اظهارنظر به‌ذات، همواره محلی برای بحث است. این جدال مباحثه‌ای میان "حسابرسی‌شونده" و "حسابرسی‌کننده" می‌تواند تا به آنجا پیش رود که گزارش حسابرسی داخلی و نکات ارزش‌افزایِ آن را به حاشیه براند.

از سویی، حسابرسان داخلی در بسیاری از مواقع در اظهارنظر دچار سردرگمی بوده و دقیقا نمی‌دانند که باید پیرامون "چه موضوعاتی" و "با چه سازوکاری" اظهارنظر کنند؛ اظهارنظری که هم خودشان را قانع کرده و هم در برابر حسابرسی‌شونده، قابل دفاع باشد.



در راستای کمک به رفع یا حداقل کاهش اثرات منفی این چالش، به فکرم رسید بر روی سازوکاری ساده و قابل کاربرد برای تمامی سطوح حسابرسان داخلی کار کنم که نتیجه‌ی آن تولد "ماتریس اظهارنظر" شد. این ماتریس دو وجه دارد که یکی "قضاوت حرفه‌ای" و دیگری، "اظهارنظر کمی" است. هر دوی این وجوه نیز دارای روش‌هایی برای امتیازدهی هستند. مثلا، برای اظهارنظر کمی می‌توان از جداول نمرده‌دهی آزمون‌های حاصل از رسیدگی (به کمک ماتریس ریسک و کنترل) و برای قضاوت حرفه‌ای، از روش‌هایی از جمله طوفان فکری (با ساختار سناریومحور یا مبتنی وزن‌دهی) استفاده کرد. همچنین، سازوکار امتیاز دهی سه-در-سه، پنج-در-پنج یا بیشتر نیز برای این ماتریس قابل تعریف است (که البته، به‌نظرم، برای مقصود اظهارنظر، سه-در-سه، بهینه‌ترین نتیجه را به‌دست می‌دهد). در کنار آن، نوع اظهارنظر نیز با توجه به نمرات و درنظرآوری مفاهیمِ "سطح تحمل ریسک"، "سطح تمایل به پذیرش ریسک"، "ریسک ذاتی" و "ریسک باقی‌مانده" در عمل، برای هر سازمان قابل تعریف و متناسب‌سازی است. 


برای شرکت در کارگاه و دسترسی فوری به ویدئو، اینجا کلیک کنید.